2.1.07 Maatschappelijke ondersteuning en veiligheid

Montferland ondersteunt kwetsbare inwoners bij hun deelname aan de samenleving.

Montferland is een gemeente waar het veilig wonen, werken en recreëren is.

 

Maatschappelijke ondersteuning.

Programmadoel:

De gemeente streeft er naar dat meer inwoners langer zelfstandiger thuis kunnen wonen zonder gebruik te maken van een maatwerkvoorziening.

Sinds 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor het bieden van ondersteuning aan mensen die te kampen hebben met lichamelijke, verstandelijke en/of psychische beperkingen. Het takenpakket van de gemeente in het kader van de Wmo ligt grotendeels vast, waarmee het beschikbare budget voor 80% tot 90% vastligt. Wel heeft de gemeente beleidsmatige ruimte ten aanzien van preventie, voorliggend veld en samenwerking. Vanuit het Verbindend kader Sociaal Domein waren dit de speerpunten in 2022. Waarbij wel opgemerkt wordt dat er voor deze taken maar beperkt budget beschikbaar was.

We zien al langer dat er autonome ontwikkelingen zijn die leiden tot stijging van de vraag naar Wmo-maatwerkvoorzieningen, denk aan de vergrijzing, de ambulantisering van de zorg en het abonnementstarief.  Op deze ontwikkelingen hebben we als gemeente geen invloed. Deze ontwikkelingen leggen echter een groot beslag op de beperkte financiële middelen van de gemeente. Het is een uitdaging deze groei te beperken. We hebben het beheersbaar houden van de kosten tot speerpunt in 2022  gemaakt en hebben dit gekoppeld  aan de speerpunten in het voorliggend veld, preventie en samenwerking. Dit ziet u terug bij de kopjes "Wat willen we bereiken".  De daar genoemde doelstellingen laten vooral een rem op de groei zien. We beoogden de autonome groei af te remmen. 

Verder willen we het volgende opmerken: in regionaal verband zijn we (vanwege de nieuwe aanbesteding) nog volop bezig de monitoring  te regelen van de maatwerkvoorzieningen Wmo. De invoering van de lumpsumfinanciering is gestart per 1 juli 2022. Ook de monitoring is hierdoor later gestart. Om deze reden zijn er nog geen duidelijke resultaten beschikbaar.  

Zoals besloten met het Verbindend Kader Sociaal Domein willen we een sociale en inclusieve samenleving zijn waarin iedereen kan meedoen. Hiervoor is een brede sociale basis nodig met een veelheid aan voorliggende voorzieningen op allerlei vlak. We hanteren een brede definitie van het voorliggend veld. Het betreft niet alleen het welzijnswerk maar ook activiteiten en initiatieven op het terrein van gezonde leefstijl, bewegen, sport, onderwijs en cultuur. Al deze initiatieven dragen gezamenlijk bij aan een brede maatschappelijke basis.

Als gemeente werken we in een krachtenveld waarin we samenwerken met en mede afhankelijk zijn van vele partijen. Denk aan buurgemeenten, maatschappelijke organisaties en zorgaanbieders. Met de nieuwe inkoop per 1 juli 2022 is beoogd om zorgaanbieders meer ruimte te geven voor de ondersteuning aan inwoners. De gemeente bepaalt het beoogde resultaat op cliëntniveau (het Wat) en de zorgpartijen de manier waarop (het Hoe). Met de nieuwe manier van werken beogen we geleidelijk aan meer kansen voor afschaling naar het voorliggend veld en meer grip op de uitgaven. De eerste resultaten zijn nog niet zichtbaar. Deze zullen pas in de loop van 2023 zichtbaar worden. 

Onze inspanningen zijn erop gericht om ondersteuning en voorzieningen ten goede te laten komen aan inwoners die het echt nodig hebben. Centraal staat het voeren of terugleggen van de regie op het eigen leven. We gaan hierbij uit van een positieve houding vanuit onze inwoners: kijken naar wat wel kan in plaats van wat niet (meer) kan. Het sociaal team zet kortdurende begeleiding in en maakt zoveel mogelijk gebruik van het voorliggend veld. Dit draagt bij aan een rem op de groei naar maatwerkvoorzieningen, vooral met betrekking tot individuele- en groepsbegeleiding. 

We versterken bewonersinitiatieven op maatschappelijk vlak die duurzaam zijn en hebben daarbij oog voor kwetsbare mensen. We betrekken hierin zoveel mogelijk de inwoners zelf en bewaken de kwaliteit van de uitvoering. We voeren een actief preventiebeleid samen met onze partners in het veld. Met preventie en vroegsignalering kunnen we problemen in een vroeg stadium opsporen en klein houden. Dit voorkomt op termijn de inzet van dure ondersteuning of hulp. We zijn alert op kansen voor innovaties en voeren pilots uit als die goed onderbouwd passen in onze doelstellingen. Er is subsidie verleend aan Stichting Present zodat deze in 2023 met haar diensten in Montferland kan starten. Deze stichting biedt hulp aan kwetsbare inwoners, door het inzetten van groepen vrijwilligers voor eenmalige klussen. 

Hoewel we als gemeente op dit moment financieel ‘in control’ zijn, blijven we afhankelijk van externe factoren waarop we veelal geen invloed hebben. Hierbij moet gedacht worden aan veranderingen in wet- en regelgeving, demografische factoren en economische ontwikkelingen. Hierop bereiden we ons waar mogelijk voor, zoals via het subsidiebeleid of de te ontwikkelen visie op wonen, welzijn en zorg (beide in 2023).

Veiligheid

Programmadoel:

We streven ernaar, tezamen met onze inwoners, ondernemers en partners, om een gemeente te blijven waar het veilig wonen, werken en recreëren is.

De goede samenwerking op het gebied van veiligheid met diverse partners, zoals bijvoorbeeld de politie en het OM, is ook in 2022 voortgezet. In het Integraal Veiligheidsbeleid is de aanpak van ondermijning één van de prioriteiten. In het najaar 2022 is de uitrol van het 'proces veilig buitengebied' (voorheen Keurmerk veilig buitengebied) voortgezet, met op 12 januari 2023 de startbijeenkomst met alle netwerkpartners en het ondertekenen van de intentieverklaring. In dit proces worden wij ondersteund door het (landelijk) Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) en het Platform Veilig Ondernemen (PVO). Het tegengaan van ondermijning kunnen we niet alleen en moeten we samen doen met onze inwoners, ondernemers en partners. We willen daarbij inzetten op preventie door bewustwording te vergroten bij de inwoners van Montferland, zodat zij mogelijke signalen kunnen herkennen en alert zijn op signalen in hun omgeving. Mogelijke signalen kunnen gemeld worden bij gemeente, politie en Meld Misdaad Anoniem.  Ook in 2022 hebben we de handel van soft- en harddrugs aangepakt in plaats van gedoogd. We hebben oog voor de gevaren van productie van drugs in leegstaande gebouwen. We hebben daarom diverse officiële bestuurlijke waarschuwingsbrieven verzonden.   

Een goede borging van de verbinding tussen de domeinen veiligheid en zorg blijft belangrijk.  Veel interventies binnen het veiligheidsdomein hebben gevolgen voor het zorgdomein en andersom. Deze domeinen kunnen niet meer los van elkaar gezien worden. Een goede verbinding van zorg en veiligheid is nodig om escalaties te voorkomen en in te kunnen spelen op de ontwikkelingen. In 2022 is verder ingezet op maatwerk om de juiste balans na te streven tussen preventie, zorg en repressie.

In 2022 zijn wij geconfronteerd met veel overlastmeldingen als gevolg van oplopende burenruzies en/of geluidsoverlast. Dit heeft geresulteerd in meerdere gesprekken en in enkele gevallen zelfs tot het verzenden van officiële waarschuwingsbrieven op grond van de Wet aanpak woonoverlast.

Op 24 februari 2022 is Rusland de Oekraïne binnengevallen en de oorlog was een feit. Als gevolg hiervan hebben veel Oekraïners hun land ontvlucht en zijn voor een deel ook opgevangen in Nederland, zo ook in Montferland. In meerdere raadsbrieven hebben wij uw raad op de hoogte gehouden van deze problematiek. In Montferland worden veel Oekraïense ontheemden opgevangen in gemeentelijke opvanglocaties en in de particuliere opvang.

De Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG) streeft ernaar een toekomstbestendige veiligheidsregio te worden en te blijven. Begin 2020 is hiervoor de "Toekomstvisie en Opdrachten" vastgesteld, waarin de  ontwikkeling van repressie naar meer risicobeperking en preventie is aangegeven. Zowel bestuurlijk als ambtelijk zijn de ontwikkelingen bij de VNOG kritisch gevolgd.  Begin 2022 is de nieuwe brandweerkazerne in Didam in gebruik genomen. 

 

Verbonden partijen

Vervoersorganisatie regio Arnhem Nijmegen

In april 2016 is de Vervoersorganisatie regio Arnhem Nijmegen opgericht. Het is een gemeenschappelijke regeling, gebaseerd op een bedrijfsvoeringorganisatie.  Zij voeren voor ons het vervoer van de regiotaxi en het Wmo-dagbestedingsvervoer uit. 

Veiligheidsregio Noord en Oost Gelderland (VNOG)

De gemeente maakt, samen met 21 andere gemeenten, deel uit van de VNOG. De VNOG  draagt zorg voor een adequate uitvoering van de brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening zoals is vastgelegd in de Wet Veiligheidsregio's.

• Kadernota subsidiebeleid 2020-2024
• Verbindend Kader Sociaal Domein 2020-2024
• Samenwerken door elkaar te versterken 2019
• Integraal Veiligheidsbeleid 2020-2022
• Regionaal Risicoprofiel en Regionaal Beleidsplan 
• Coalitieprogramma

Naast het reguliere werk herkennen wij binnen dit programma speerpunten op de volgende programmaonderdelen:

• Maatschappelijke ondersteuning
• Veiligheid