2.1.06 Jeugd, onderwijs en cultuur

Montferland is een gemeente waar alle jongeren veilig en gezond kunnen opgroeien en ontwikkelkansen hebben. Inwoners hebben de mogelijkheden en worden uitgedaagd om hun talenten te ontwikkelen en kunnen deelnemen aan culturele activiteiten in hun woonomgeving.

Jeugd

Programmadoel

Het bieden van noodzakelijke hulp en ondersteuning om beperkingen op te heffen en achterstanden te voorkomen specifiek voor de jongeren die dat nodig hebben.

We willen normaliseren en accepteren dat elk kind zijn eigen ontwikkelingspad doorloopt en dat dit grillig kan zijn. Als de ontwikkeling van een kind vastloopt is ondersteuning beschikbaar, maar niet alles is zorg.

De uitvoering van de Jeugdwet vraagt blijvend aandacht.  De complexe jeugdzorg staat onder druk en er is sprake van personeelstekort en wachtlijsten bij diverse instellingen. Alhoewel gemeenten extra budgetten vanuit het Rijk hebben ontvangen, wil men over meerdere jaren weer gaan bezuinigen. Het Rijk komt hiervoor met maatregelen (bv de beperking van de reikwijdte van de jeugdwet en het bovenregionaal organiseren van de complexe jeugdzorg).  Concrete maatregelen ontbreken nog en de samenwerking tussen Rijk en VNG verloopt moeizaam.

In 2022 is er door de Achterhoekse jeugdzorgregio hard gewerkt aan een nieuwe vorm van inkoop en lumpsum financiering. Met langdurige contracten, stimuleren van samenwerking van aanbieders onderling willen we de wachtlijsten verkorten en de zorg effectiever inzetten. Dit vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid.  We zien de eerste resultaten van een verbeterde samenwerking van partijen die elkaar eerst niet kenden. Een door de Achterhoekse gemeenten geïntroduceerde app geeft beter inzicht in waar welke aanbieder nog wel ruimte heeft wat de wachtlijsten helpt verkorten.

Na  een periode van Corona kwam de oorlog met Oekraine. Dit had inflatie en energiearmoede tot gevolg.  Waar mogelijk heeft de gemeente hierin ondersteund, zoals met een maatwerkbudget en budgetten voor (sport)verenigingen zodat jongeren blijven bewegen.

Onze gemeente heeft een grote bevolkingsgroep die taalarm opgroeit en daardoor een taalachterstand dreigt op te lopen. Ook instroom van nieuwe inwoners vanuit bijvoorbeeld de Oekraïne vraagt in relatie tot de taalbeheersing onze aandacht. Een goede beheersing van de Nederlandse taal wordt gezien als voorwaarde om volwaardig deel te kunnen nemen aan de samenleving. Hierop lopen lokale en regionale inspanningen in samenwerking met onder andere de bibliotheek.

Onderwijs

Programmadoel

De gemeente streeft naar goede kwantiteit en kwaliteit van onderwijshuisvesting om de ontwikkelkansen van de Montferlandse kinderen te faciliteren.

Onderwijs is van essentieel belang om talenten te ontwikkelen. Goede onderwijsvoorzieningen helpen daarbij. De gemeente blijft dan ook investeren in onderwijsvoorzieningen, zodat deze voldoen aan de eisen van deze tijd. De eerste prioriteit is het realiseren van een brede school in 's-Heerenberg (Integraal Kindcentrum). In dit gebouw gaan alle leerlingen van ‘s-Heerenberg onderwijs volgen. Ook wordt daar de bibliotheek in gehuisvest in combinatie met de kinderopvang. Dit alles vanuit het oogmerk om kinderen op 1 locatie optimale ontwikkelkansen te bieden in een prettige (leer)omgeving.

Leefbaarheid en Cultuur

Programmadoel

De gemeente streeft naar handhaving van een divers aanbod van culturele voorzieningen en activiteiten waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten en zich kunnen ontplooien. Daarbij is het van belang is dat draagvlak en initiatief vanuit de gemeenschappen en inwoners zelf komt.

In 2022 heeft de culturele sector nog te maken gehad met de gevolgen van de coronapandemie. Al werden de meeste beperkingen in het eerste kwartaal opgeheven, daarmee waren de problemen voor die sector zeker niet voorbij.  Naast terugloop van leden/deelnemers was er ook de financiële kant van de zaak die zorgen baarde. Vanuit het coronaherstelplan zijn diverse regelingen getroffen waar de culturele sector een beroep op kon doen. Dat heeft zeker in een behoefte voorzien.  Een en ander is uitgebreid opgenomen in de update en monitor van dit herstelplan. 

Regionale culturele instellingen hebben nog langer met de gevolgen van de coronapandemie te maken. Ook hier is aandacht aan geschonken in het coronaherstelplan. Deze instellingen hebben ook daadwerkelijk gebruik gemaakt van de gemeentelijke ondersteuningsregeling. Deze maatregelen hebben bijgedragen aan de realisatie van het programmadoel. 

 

Verbonden partijen

Met de evaluatie van de jeugdwet is geconstateerd dat er een stevigere regie nodig is voor de complexe jeugdhulp. De VNG wil dit uitwerken binnen de Norm Voor Opdrachtgeverschap (NVO). Dit is een stevigere set van afspraken binnen de jeugdzorgregio. De Rijksoverheid pleit voor een mogelijke verdergaande centralisatie van een aantal taken. Hiervoor is nader onderzoek gaande. 

GGD Noord- en Oost-Gelderland (GGD NOG)
De GGD is de regionale gezondheidsdienst van 22 gemeenten. De GGD NOG bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van de inwoners. Zij voeren de taken vanuit de Wet Publieke Gezondheid namens de samenwerkende gemeenten uit.

Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers (ECAL)
Het ECAL is een gemeenschappelijke regeling voor de  gemeenten in de Achterhoek en voert de wettelijke archieftaken uit conform de Archiefwet. Daarnaast voert de ECAL ook voor de provincie en drie andere gemeenten overige erfgoedtaken uit, zoals documentatie en onderzoek en heeft een publieksfunctie. 

Huisvesting Voortgezet Onderwijs in de Liemers
De uitvoering, financiering en bekostiging van de huisvesting van het voortgezet onderwijs in de gemeenten Duiven, Montferland en Zevenaar is aan deze gemeenschappelijke regeling opgedragen.

• Integraal Veiligheidsbeleid 2016-2019
• Subsidieregeling Jeugd en  aansluiting op Onderwijs Montferland 2021
• Coalitieprogramma 'Samen krijgen wij het voor elkaar' 2018-2022
• Beleidsplan Jeugdbeleid
• Onderwijshuisvestingsvisie 2015-2023 gemeente Montferland
• Visie Muziekonderwijs Montferland 2020