4. Bijlagen

In onderstaande tabel worden de uitbreidingsinvesteringen in meerjarenperspectief weergegeven.
De kapitaallasten van de investeringen zijn in het begrotingssaldo verwerkt.

Bij de paragraaf 4.1 ziet u welke kapitaallasten worden gedekt.

                                                                                                                              (bedrag x € 1.000)

	2023	2024	2025	2026
Herinrichting openbare ruimte dorpskernen Loil, Nieuw Dijk, Stokkum en Azewijn		900	900
Totaal		900	900

 

Omschrijving	2023	2024	2025	2026	Techn. Levensduur
Gemeentelijk Water- en Riolerings Plan (GWRP)
Verbeteringen
Wateroverlast, klimaatadaptatie	50	120	50	50	30
Afkoppelen, ombouwen vgs	80	50	20		60
Afkoppelen, blauwe aders en meeliften	902	902	1.257	902	60
Aanpassen retentie Matjeskolk		25			15
Vervangingen
Renovatie (mini)gemalen en IBA's	279	279	279	279	15
Rioolvervanging en -relining	329	1.025	711	701	60
Totaal investeringen GWRP 2023-2026	1.640	2.401	2.317	1.932
Overige investeringen
Aanschaf computerapparatuur raad/college				35	4
vervangingen straatmateriaal	530	530	530	530	20
Fiat Doblo Cargo VD-151-T vd Born opbouw	39				10
DAF FAN CF75 00-BBV-3 vrachtwagen kipper	200				10
Iveco Daily 50C15ZD VD-453-P	69				10
Iveco Daily 50C15ZD VD-452-P	64				10
Iveco Daily 50C15ZD VD-454-P 2013	64				10
Fiat Doblo Cargo VD-984-S vd Born opbouw	39				10
Fiat Doblo Cargo VD-577-S vd Born opbouw	34				10
Stratos B11-24 S2B37255 strooier	34				10
Stratos B11-24 S2B37256 strooier	34				10
John Deere trekker 6230 2012		78			12
John Deere trekker 5080 GF 2012		62			12
Iveco Daily V-643-JG 2017			78		8
Iveco Daily V-833-JF 2017			74		8
Heatweed onkruidmachine			15		8
Mc Connel Maaiarm				25	8
Perscontainer	35				10
Vervanging veld DVC	484				10
Inrichting uitwijk	22				5
Plotter/scanner Openbare Werken		15			5
Vervanging Oracle server	50				5
Scanners	15				5
Vervanging I-Phones 2023		145			3
Vervanging I-pads 2023		48			3
Back up server			45		5
Switches 2023		60			10
Computerapparatuur (alle pc's) 2019	25	25	210		5
Mulitimedia etc. voor de raadzaal	110				10
Programmatuur beheer openbare ruimte		51			5
Programmatuur Geo informatiesysteem		65			5
Programmatuur financieel systeem			220		5
Programmatuur website/intranet			75		5
Aanschaf software BGT		15			5
Document-en recordmanagementsysteem				75	4
Programmatuur midoffice		100			5
Aanschaf landmeetkundige GPS		25			5
Totaal overige vervangingsinvesteringen	1.848	1.219	1.247	665
Totaal	3.488	3.620	3.564	2.597

 

Openbare ruimte Centrumplan Didam	2023	2024	2025	2026	Techn. levensd.
1. Pittelderstraat					20
2. Oranje-erf					20
3. Spoorstraat					20
4. Parkeerplaats kerk					20
5. Centrale plein (Lieve Vrouweplein)					20
6. Wilhelminastraat					20
7. Hoofdstraat/Schoolstraat	815				20
8. Raadhuisstraat		567			20
9. Stationslocatie					20
10. Supermarktlocatie		658			20
Subtotaal	815	1.225
Riolering Centrumplan Didam
2. Oranje-erf					60
3. Spoorstraat					60
4. Parkeerplaats kerk					60
5. Centrale plein (Lieve Vrouweplein)					60
6. Wilhelminastraat					60
7. Hoofdstraat/Schoolstraat	122				60
8. Raadhuisstraat	333				60
10. Supermarktlocatie		20			60
11. Groene parkeerplaats supermarktlocatie		333			60
Subtotaal	455	353
Totaal Centrumplan	1.270	1.578

Bedragen x € 1.000

Reserve	Saldo per 01-01-2023	Rente toevoeging	overige vermeer- deringen	vermin- deringen	Saldo per 31-12-2023	Saldo per 31-12-2024	Saldo per 31-12-2025	Saldo per 31-12-2026
Algemene reserves
Algemene Reserve*	7.872		577	-1.800	6.648	7.338	7.288	7.288
Verkoop aandelen NUON	15.337				15.337	15.337	15.337	15.337
Grondexploitatie	4.000		1.464	-724	4.741	4.384	4.026	3.969
Totaal Algemene reserves	27.209		2.040	-2.523	26.726	27.059	26.651	26.594
Bestemmingsreserves
Bestedingsfunctie
Monumentenzorg Svn	90				90	90	90	90
Afwikkeling winstbestemming	0				0	0	0	0
Klimaatmiddelen	329				329	329	329	329
Reserve Corona	169			-117	52	7	7	7
Dekkingsreserve kapitaallasten
Onderwijshuisvesting	1.986	60	2.039	-1.304	2.780	4.242	4.240	4.284
Kap.lasten Sportcompl. Montferland (SCM)	628	11		-127	511	392	272	149
Centrumplan Didam	961	28		-50	939	918	895	872
Egalisatiefunctie
Kwaliteitsimpuls gem.organisatie	753				753	753	753	753
Decentralisaties Sociaal Domein	3.645		4.768	-3.849	4.565	3.507	2.953	2.399
Onderhoud riolering en rioolrenovaties	832				832	832	668	6
Kunstgrasvelden	300		50		350	400	0	0
Speellocaties	172				172	172	172	172
Openbaar groen	176				176	176	176	176
Totaal bestemmingsreserves	10.041	99	6.857	-5.447	11.550	11.819	10.551	9.238
Eindtotaal	37.250	99	8.897	-7.970	38.276	38.094	39.477	39.307

 

 

Programma	Begroting 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026
2. Wonen
Baten
Onttrekking reserve grondexploitatie (advieskosten voorbereiding bouwgrondexploitatie)	22	22	22	22
Onttrekking reserve grondexploitatie (rente ruilgronden)	35	35	35	35
Onttrekking aan de reserve centrumplan Didam (deel kapitaallasten centrumplan)	50	50	50	50
5. Gezondheid en bevordering gezonde leefstijl
Baten
Onttrekking reserve kapitaallasten nieuwbouw SCM (dekking kapitaallasten SCM)	127	127	127	127
6. Jeugd, onderwijs en cultuur
Lasten
Toevoeging aan reserve onderwijshuisvesting (verschil tussen lasten en baten onderwijshuisvesting)	-899	-869	-6	-48
Totaal (saldo toevoegingen en onttrekkingen)	-665	-635	113	186

 

2Bedragen x € 1.000

Naam voorziening	Saldo per 01-01-2023	Vermeer- deringen	Verminderingen	Saldo per 31-12-2023	Saldo per 31-12-2024	Saldo per 31-12-2025	Saldo per 31-12-2026
Risicovoorziening
Verplichtingen personeel	427	39		466	506	545	585
Verplichtingen wethouders	2.816	111	-125	2.802	2.788	2.774	2.760
Totaal Risicovoorzieningen	3.243	150	-125	3.268	3.294	3.320	3.345
Egalisatievoorzieningen
Groot onderhoud sportcomplex	520	82		602	684	765	847
Openbare ruimte	936	883	-841	978	1.021	1.064	1.107
Onderhoud gebouwen en accommodaties	1.615	336	-212	1.740	1.409	1.505	1.602
Riolering (art. 44 lid 1)	0		0	0	0	0	0
Totaal Egalisatievoorzieningen	3.071	1.301	-1.028	3.320	3.114	3.335	3.555
Bijdrage aan toekomstige vervangingsinvesteringen, waarvoor een heffing wordt geheven
Riolering (vervangingsinv.)  (art.44 lid 2)	806	0	-431	375	0	0	0
Totaal riolering (art 44 lid 2)	806	0	-431	375	0	0	0
Eindtotaal	7.120	1.451	-1.608	6.964	6.408	6.654	6.901

 

Hoofdtaak - taakveld	Baten	Lasten	Saldo totaal
0 Bestuur en ondersteuning
Algemene uitkeringen en overige uitkeringen gemeentefonds	-68.285.000	500.000	-67.785.000
Beheer overige gebouwen en gronden	-31.884	161.426	129.542
Belastingen overig	-354.750	118.601	-236.149
Bestuur	-	2.233.302	2.233.302
Burgerzaken	-578.516	1.381.372	802.856
Mutaties reserves	-5.198.874	6.955.764	1.756.890
Overhead	-623.955	12.919.002	12.295.047
Overige baten en lasten		474.546	474.546
OZB niet-woningen	-2.736.000	107.918	-2.628.082
OZB woningen	-5.436.000	298.754	-5.137.246
Treasury	-2.083.247	1.767.456	-315.791
Totaal 0 Bestuur en ondersteuning	-85.328.226	26.918.141	-58.410.086
1 Veiligheid
Crisisbeheersing en brandweer	-	2.374.660	2.374.660
Openbare orde en veiligheid	-11.000	831.068	820.068
Totaal 1 Veiligheid	-11.000	3.205.728	3.194.728
2 Vervoer
Openbaar vervoer		-	-
Verkeer en vervoer	-64.881	4.384.169	4.319.288
Totaal 2 Vervoer	-64.881	4.384.169	4.319.288
3 Economie
Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen	-29.000	31.563	2.563
Economische ontwikkeling	-112.258	215.777	103.519
Economische promotie	-342.500	364.750	22.250
Fysieke bedrijfsinfrastructuur	-	-	-
Totaal 3 Economie	-483.758	612.090	128.332
4 Onderwijs
Onderwijsbeleid en leerlingzaken	-992.734	2.039.139	1.046.405
Onderwijshuisvesting	-748.143	2.235.229	1.487.086
Totaal 4 Onderwijs	-1.740.877	4.274.367	2.533.490
5 Sport, cultuur en recreatie
Cultureel erfgoed		140.617	140.617
Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie	-16.000	530.829	514.829
Media	-85.000	795.635	710.635
Musea		210.900	210.900
Openbaar groen en (openlucht) recreatie	-89.946	3.009.282	2.919.336
Sportaccommodaties	-1.083.063	3.953.513	2.870.450
Sportbeleid en activering	-38.261	934.340	896.079
Totaal 5 Sport, cultuur en recreatie	-1.312.270	9.575.116	8.262.846
6 Sociaal domein
Arbeidsparticipatie	-	2.100.344	2.100.344
Begeleide participatie		3.992.673	3.992.673
Geëscaleerde zorg 18-		870.355	870.355
Geëscaleerde zorg 18+		108.744	108.744
Inkomensregelingen	-7.059.750	10.093.907	3.034.157
Maatwerkdienstverlening 18-		8.941.102	8.941.102
Maatwerkdienstverlening 18+	-300.000	9.325.511	9.025.511
Maatwerkvoorziening (WMO)	-72.782	1.532.724	1.459.942
Samenkracht en burgerparticipatie	-375.697	3.156.222	2.780.525
Wijkteams	-	3.117.226	3.117.226
Totaal 6 Sociaal domein	-7.808.229	43.238.808	35.430.579
7 Volksgezondheid en milieu
Afval	-4.304.000	3.110.295	-1.193.705
Begraafplaatsen en crematoria	-123.681	142.344	18.663
Milieubeheer	-1.500	1.481.695	1.480.195
Riolering	-5.373.401	4.109.031	-1.264.370
Volksgezondheid	-2.500	1.977.835	1.975.335
Totaal 7 Volksgezondheid en milieu	-9.805.082	10.821.200	1.016.118
8 Volkshuisv, RO en sted. vernieuwing
Grondexploitatie (niet-bedrijventerreinen)	-	381.470	381.470
Ruimtelijke ordening	-105.000	992.538	887.538
Wonen en bouwen	-2.488.088	2.063.835	-424.253
Totaal 8 Volkshuisv, RO en sted. vernieuwing	-2.593.088	3.437.844	844.756
Saldo totaal	-109.147.411	106.467.462	-2.679.949

 

Prognose meerjaren balans	Realisatie			Begroting
	2021	2022	2023	2024	2025	2026
ACTIVA
Vaste activa
Immateriële vaste activa
a. Kosten verbonden aan sluiten geldlening en saldo agio/disagio
b. Kosten onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief
c. bijdr. aan activa in eigendom van derden	296	248	199	149	99	90
Materiële vaste activa
a. gronden en terreinen	10.171	10.171	10.171	10.171	10.171	10.171
b. investeringen met economisch nut	86.664	87.014	88.393	101.895	99.565	96.816
c. Investeringen met maatschappelijk nut	4.789	11.383	15.353	16.327	15.978	15.060
Financiële vaste activa
Kapitaalverstrekking aan:	0	0	0	0	0	0
a. deelnemingen	97	97	147	197	397	397
b. gemeenschappelijke regelingen	0	0	0	0	0	0
Leningen aan:	0	0	0	0	0	0
a. woningbouwcorporaties	1.934	1.703	1.455	1.198	933	659
b. Leningen aan deelnemingen	2.154	2.154	2.154	2.154	2.154	2.154
Overige langlopende leningen u/g	5.515	6.163	6.232	6.350	6.854	6.838
Totaal vaste activa	111.620	118.934	124.103	138.441	136.152	132.185
Vlottende activa
Voorraden
a. gronden in exploitatie	-262	593	482	0	0	0
b. overige voorraden	5	5	5	5	5	5
Uitzettingen korter dan 1 jaar	9.901	2.763	2.763	2.763	2.763	2.763
Liquide middelen	392	217	217	217	217	217
Overlopende activa	2.199	967	967	967	967	967
Totaal vlottende activa	12.234	4.545	4.433	3.952	3.952	3.952
Totaal activa	123.854	123.479	128.536	142.393	140.103	136.137
Prognose meerjaren balans	Realisatie	-		Begroting
	2021	2022	2023	2024	2025	2026
PASSIVA
Vaste passiva
Reserves
a. algemene reserve	28.492	26.633	26.150	26.483	26.076	26.019
b. bestemmingsreserves	10.937	10.041	11.550	11.819	10.556	9.238
c. gerealiseerd resultaat	1.019	575	3.255	6.193	12.800	14.886
Voorzieningen
a.Verplichtingen, verliezen en risico's	3.220	3.243	3.268	3.294	3.320	3.345
b.onderhoudsegalisatievoorziening	2.806	3.071	3.320	3.114	3.335	3.555
c.toekomstige vervangingen	0	0	0	0	0	0
d.van derden verkregen middelen met specifieke besteding	1.084	806	375	0	0	0
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer
a. binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen
b. binnenlandse banken en overige financiele instellingen	54.959	63.472	62.725	65.970	58.537	58.181
c. door derden beklemde middelen	10	6	6	6	6	6
Totaal vaste passiva	102.527	107.847	110.645	116.872	114.623	115.224
Vlottende passiva
Nettoschulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar	8.804	4.131	6.391	14.020	13.980	9.413
Overlopende passiva	12.523	11.500	11.500	11.500	11.500	11.500
Totaal vlottende passiva	21.327	15.631	17.891	25.520	25.480	20.913
Totaal passiva	123.854	123.479	128.536	142.393	140.103	136.137

Aansluitend is het ook verplicht om met ingang van 2017 een overzicht in de begroting op te nemen over de verwachte ontwikkelingen in het EMU-saldo van de gemeente. Hiervoor is een model beschikbaar vanuit het CBS. Dit model is hier gevolgd.

bedragen x € 1.000

		2022	2023	2024	2025	2026
	Omschrijving	Volgens realisatie tot en met sept. 2022, aangevuld met raming resterende periode	Volgens begroting 2023	Volgens meerjarenraming in begroting 2023	Volgens meerjarenraming in begroting 2023	Volgens meerjarenraming in begroting 2023
1	Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)	-3.246	4.427	4.214	5.852	1.638
2	Afschrijvingen ten laste van de exploitatie	4.483	4.436	5.056	5.832	6.566
3	Dotaties aan voorzieningen ten laste van de exploitatie minus vrijval van voorzieningen ten bate van de exploitatie
4	Bruto investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd	11.867	11.758	10.225	4.277	2.597
5	Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, geen betrekking hebbende op bouwgrondexploitatie en niet verantwoord op de exploitatie
6	Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa:
7	Aankoop van grond en uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d., alleen transacties met derden niet op de exploitatie verantwoord
8	Baten bouwgrondexploitatie:
9	Lasten op balanspost Voorzieningen voor zover deze transacties	2.297	2.690	3.216	2.843	3.101
10	Lasten i.v.m. transacties met derden, die niet via de onder vraag 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht
11	Verkoop van effecten:
a	Gaat u effecten verkopen? (ja/nee)
b	Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?
Berekend EMU-saldo		-12.927	-5.585	-4.171	4.564	2.506

(Bedragen x € 1.000)

Renteschema			2022		2023		2024		2025		2026
a. De externe rentelasten over korte en lange financiering	+/+		1.393		1.435		1.319		1.355		1.377
b. De externe rentebaten over de korte en lange financiering	-/-		16		10		10		10		10
Saldo externe rentelasten en rentebaten			1.376		1.426		1.309		1.345		1.367
c1. Doorberekende rente aan de grondexploitatie	-/-	-20		-128		-128		-128		-128
c2. Doorberekende rente van projectfinanciering taakvelden	-/-	0		0		0		0		0
c3. Rentebaat van doorverstrekte specifieke leningen	-/-	83		78		78		78		78
Aan taakvelden toe te rekenen externe rente			64		-51		-51		-51		-51
d1. Rente over eigen vermogen	+/+	0		0		0		0		0
d2. Rente over voorzieningen	+/+	0		0		0		0		0
Aan taakvelden toe te rekenen interne rente			0		0		0		0		0
Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente			1.313		1.477		1.359		1.395		1.418
e. De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente	-/-		1.675		1.784		2.077		2.042		1.862
f. Renteresultaat op het taakveld Treasury			362		307		717		646		443

 

Onderstaande tabel geeft een specificatie van de incidentele baten en lasten . Dit overzicht is voorgeschreven in de BBV en geeft inzicht in hoeverre ons begrotingsbeeld wordt beïnvloed door incidentele ontwikkelingen. Na invulling van het overzicht kan het structurele begrotingssaldo worden bepaald. Dit saldo treft u in de volgende tabel aan.

 

  (Bedragen x €1.000)

Programma	Begroting 2023	Begroting 2024	Begroting 2025	Begroting 2026
2. Wonen
Lasten
Advieskosten voorbereiding bouwgrondexploitatie en rentekosten ruilgronden	-57	-57	-57	-57
Baten
Onttrekking reserve grondexploitatie (advieskosten voorbereiding bouwgrond exploitatie en rentekosten ruilgronden)	57	57	57	57
Opbrengst koop-/samenwerkingsovereenkomst voormalige gemeentehuis-locatie Didam eo	1.385
3. Beheer Leefomgeving
Lasten
Energie besparen door te ontzorgen (uitvoering motie M13 begroting 2022)	-50	-50	-50
Dekkingstekort riolering			-164	-662
Baten
Onttrekking aan de Algemene Reserve (uitvoering motie Energie besparen door te ontzorgen)	50	50	50
Onttrekking aan de reserve Onderhoud riolering en rioolrenovaties (dekkingstekort riolering)			164	662
Verkoop groenstroken	15	15	15	15
4. Economie en toerisme
Lasten
Kwaliteitsimpuls woningbouw en bedrijfsterreinen  (Motie M6 bij Kadernota 2022)	-300	-300	-300
Baten
Onttrekking aan de reserve grondexploitatie kwaliteitsimpuls woningbouw en bedrijfsterreinen	300	300	300
5. Gezondheid en bevordering gezonde leefstijl
Lasten
Sportvoorziening Open Club de Nevelhorst	-1.030
Bijdragen aan DVC en Loil, ter vervanging van 3 niet gemeentelijke sportvelden			-400
Toevoeging aan de reserve kunstgrasvelden	-50	-50
Baten
Onttrekking aan de Algemene Reserve voor bijdrage sportvoorziening Open Club de Nevelhorst	1.030
Onttrekking aan de reserve kunstgrasvelden voor de bijdragen aan DVC en Loil			400
6. Jeugd, Onderwijs & Cultuur
Lasten
Aanvullende lasten sociaal domein	-1.194	-1.194	-1.194	-1.194
Toevoeging aan reserve onderwijshuisvesting (uitvoering amendement 3 Kadernota 2023)		-670
Baten
Onttrekking aan de reserve Sociaal domein	1.194	1.194	1.194	1.194
7. Maatschappelijke ondersteuning en veiligheid
Lasten
Aanvullende lasten sociaal domein	-655	-655	-655	-655
Baten
Onttrekking aan de reserve Sociaal domein	655	655	655	655
40. Algemene dekkingsmiddelen
Lasten
Diverse uitgaven in het kader van het Corona herstelplan	-117	-45
Baten
Onttrekking aan de reserve Corona	117	45
50. Overhead en ondersteuning
Lasten
Extra capaciteit handhaving (uitvoering amendement A1  begroting 2022)	-240
Baten
Onttrekking Algemene Reserve extra capaciteit handhaving	240
Totaal	1.350	-705	15	15

De conclusie is dat het saldo van incidentele lasten en baten jaarlijks sterk fluctueert. Incidentele lasten beïnvloeden het structureel begrotingssaldo positief en incidentele baten beïnvloeden het structureel begrotingssaldo negatief.

Het  hoge positieve saldo in 2023 wordt bepaald door de verwachte opbrengst uit de koop-/samenwerkingsovereenkomst van de voormalige gemeentehuislocatie Didam en omgeving. Het negatieve saldo in 2024 wordt veroorzaakt door de eenmalige toevoeging aan de reserve onderwijshuisvesting (vrijval kapitaallasten).

 (Bedragen x €1.000)

Presentatie van het structurele begrotingssaldo	2023	2024	2025	2026
Saldo baten en lasten	3.880	3.892	5.472	1.188
Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves	-1.757	-1.287	745	450
Begrotingssaldo na bestemming	2.123	2.606	6.217	1.639
Waarvan incidentele baten en lasten (saldo)	-1.350	705	-15	-15
Structureel begrotingssaldo	773	3.311	6.202	1.624

 

Geconcludeerd kan worden dat het structurele begrotingssaldo alle jaren positief is. Voor een verdere toelichting verwijzen wij u naar de inleiding van deze begroting.

Toelichting

Het BBV  stelt dat reservemutaties in principe incidenteel van aard zijn. Als uitzondering worden bestemmingsreserves ter dekking van kapitaallasten genoemd die structureel van aard kunnen zijn. Daarom zijn alle incidentele reservemutaties opgenomen in het overzicht van incidentele baten en lasten, ook wanneer reservemutaties per saldo geen invloed hebben op het begrotingssaldo.

Programma 2 Wonen

De advieskosten voorbereiding bouwgrondexploitatie en de ruilkosten ruilgronden: deze bedragen respectievelijk € 22.000 en  € 35.000 en worden onttrokken aan de reserve grondexploitatie.

Opbrengst koop-/samenwerkingsovereenkomst voormalige gemeentehuislocatie  e.o.:  verwacht wordt dat we deze eenmalige opbrengst in 2023 ontvangen.  De overeenkomst is door beide partijen ondertekend. Het bedrag zullen we ontvangen zodra met de bouw kan worden gestart.

Programma 3 Beheer leefomgeving

Bij de behandeling van de begroting 2022 is de motie Energie besparen door te ontzorgen aangenomen.  De lasten van € 50.000 per jaar tot en met 2025 worden onttrokken aan de Algemene Reserve.

In 2021 is het GWRP vastgesteld. De hieruit voortvloeiende tekort worden verrekend met de voorziening riolering (artikel 44 lid 2 BBV) en deels ook met de reserve onderhoud riolering en rioolrenovaties. De te verrekenen bedragen met deze reserve bedragen € 164.000 in 2025 en € 662.000 in 2026.

Verkoop groenstroken: een bezit kun je maar één keer verkopen, daarom valt deze post onder de incidentele baten. De jaarlijkse raming bedraagt € 15.000.

Programma 4 Economie en toerisme

Bij de vaststelling van de begroting 2022 is besloten voor de periode 2022 tot en met 2025 jaarlijks € 300.000 beschikbaar te stellen voor een kwaliteitsimpuls woningbouw en bedrijfsterreinen. Deze bedragen worden gedekt middels een onttrekking aan de reserve grondexploitatie.

5. Gezondheid en bevordering gezonde leefstijl

De gemeenteraad heeft opdracht gegeven een plan uit te werken voor een nieuwe sportvoorziening  (ivm sluiting Hoevert). Open Club de Nevelhorst heeft daarop een plan gemaakt dat is goedgekeurd, zodat een eerste gedeelte  (€ 500.000) al in 2022 is besteed. Resteert voor 2023 nog een restant van € 1.030.000.  De bijdrage wordt gedekt door een onttrekking aan de Algemene Reserve.

Bijdragen voor vervanging van 3 niet-gemeentelijke sportvelden (2 DVC en 1 SV Loil). Eenmalig een bijdrage van € 200.000 voor DVC en € 200.000 voor SV Loil in 2025. Daarna is vervanging sportvelden voor rekening van de sportverenigingen zelf. De bijdrage wordt gedekt via een onttrekking aan de reserve kunstgrasvelden.  Tot en met 2024 wordt jaarlijks € 50.000 aan deze reserve toegevoegd zodat in 2025 de stand van € 400.000 is bereikt.

Programma 6 Jeugd, onderwijs & cultuur

De aanvullende lasten voor het sociaaldomein  ten opzichte van de begroting 2022 (jaarschijven 2023 en volgende) worden gedekt middels een onttrekking aan de reserve sociaal domein. De aanvullende compensaties vanuit de algemene uitkering uit het gemeentefonds worden toegevoegd aan deze reserve.

Bij de vaststelling van de Kadernota 2023 is een amendement aangenomen om de vrijval van de kapitaallasten van het IKC (Integraal Kind Centrum)  in 2024 incidenteel toe te voegen aan de reserve onderwijshuisvesting. Dit betreft een bedrag van € 670.000. 

Programma 7 Maatschappelijke ondersteuning en veiligheid

De aanvullende lasten voor het sociaaldomein  ten opzichte van de begroting 2022 (jaarschijven 2023 en volgende) worden gedekt middels een onttrekking aan de reserve sociaal domein. De aanvullende compensaties vanuit de algemene uitkering uit het gemeentefonds worden toegevoegd aan deze reserve.

Programma 40 Algemene dekkingsmiddelen

Het vastgestelde Corona herstelplan (inclusief de update) loopt tot en met 2024. De uitgaven worden onttrokken aan de reserve Corona.

Programma 50 Overhead en ondersteuning

Bij de vaststelling van de begroting 2022 is besloten om in zowel 2022 als in 2023 een bedrag van € 240.000 beschikbaar te stellen voor extra capaciteit handhaving. Deze bedragen worden onttrokken aan de Algemene Reserve.

 

Monitor bezuinigingen	Prognose 2023	Prognose 2024	Prognose 2025	Prognose 2026	Stand van zaken
Maatregelen raadsbesluit 26 oktober 2017
Bezuinigingen, ombuigingen en vrijval
Meedoen Montferland	188.000	188.000	188.000	188.000	De budgetten voor deze regelingen zijn afgeroomd, omdat er jaarlijks geld over bleef. De bezuiniging wordt structureel voor circa 94% (grotendeels) behaald. Voorstel is restant af te boeken vanaf 2022.
Subtotaal maatregelen 2017	188.000	188.000	188.000	188.000
Maatregelen raadsbesluit 2019
A. Hervormingen Sociaal Domein
Algemeen
Versterken eigen toegang (dagbehandeling)	75.000	75.000	75.000	75.000	Versterken eigen toegang (dag)behandeling – (nog) niet gerealiseerd Vooralsnog is de besparing voor 2021 gerealiseerd. Mogelijk is er als gevolg van corona sprake van een uitgestelde zorgvraag en komen de kosten later. We onderzoeken de mogelijkheden om te kijken of er in de komende jaren nog een slag is te maken.
Taskforce inzet op jeugdbescherming (dagbehandeling)	20.000	20.000	20.000	20.000	Idem (zie bovenstaande)
Voorliggende voorzieningen vs. maatwerk	20.000	20.000	20.000	20.000	Voorliggende voorzieningen vs. Maatwerk – niet gerealiseerd Deze maatregel beoogt door de inzet van sport- en cultuurverenigingen kinderen niet of minder gebruik te laten maken van geïndiceerde jeugdzorg. Samen met Welcom is en wordt gewerkt aan een methodische aanpak. Deze maatregel ondervindt behoorlijke hinder van de beperkingen als gevolg van het coronavirus. Het opzetten van nieuwe groepsactiviteiten en het aantrekken van een andere doelgroep is daardoor erg lastig. Dit gaan we in 2022 weer oppakken.
WMO
Persoonsgebonden budget (PGB) WMO	50.000	50.000	50.000	50.000	Persoonsgebonden WMO Door aanpassing van de beleidsregels voor een Persoonsgebonden Budget (PGB) is de groep mensen die hier gebruik van kan maken ingeperkt. Met name de mogelijkheden voor het verstrekken van PGB aan huisgenoten en familieleden zijn beperkt. Daarnaast is het PGB-uurtarief voor hulp uit het sociaal netwerk verlaagd en meer in lijn gebracht met het wettelijk minimumloon. De werkelijke besparing blijft enigszins achter op het begrote bedrag. Een bedrag van € 15.000 wordt afgeboekt vanaf 2022.
Wasvoorziening	600.000	600.000	600.000	600.000	De bezuiniging in 2021 van €450.00 is gerealiseerd. Wanneer de wasvoorziening lange tijd functioneert kan meer definitief het bezuinigingsbedrag vastgesteld worden. Meerjarig is de verwachting dat de geplande bezuiniging van €600.000 gerealiseerd gaat worden.
Ondersteuning bij dagelijkse organisatie huishouden	50.000	50.000	50.000	50.000	Met de implementatie van de nieuwe inkoop verandert de manier waarop we indiceren: niet meer in 'uren en producten' maar in 'resultaten'. Het product ODOH is een verrijking van het aanbod dat voor een beperkter aantal inwoners meerwaarde heeft dan aanvankelijk werd ingeschat. Hiermee is  zeker een vergroting van de zelfredzaamheid van de inwoners en een besparing mogelijk. Met de lumpsum-financiering en andere werkwijze, zal het niet mogelijk zijn om hier concreet een bezuinigingsbedrag aan te koppelen.
B. Hervormingen Overige taakvelden
Pakket 1 Eigen kracht samenleving
Schoolzwemmen	102.000	105.000	108.000	111.000	Het schoolzwemmen in De Hoevert is gestopt per 1 januari 2021 en de korting bij Laco is toegepast.Op grond van contractuele verplichtingen kan deze bezuiniging niet direct en geheel worden gerealiseerd. Jaarlijks wordt deze gemeentelijke bijdrage voor schoolzwemmen  met 3 % verminderd.
WKW Liemers ++ (2024 € 10.000)	10.000	10.000	10.000	10.000	Werkbudget WkW is bij de invulling bezuinigingen vervallen.
Pakket 2 De Montferlandse schaal
Samenwerkende welzijnsorganisaties	260.000	260.000	260.000	260.000	Er is nog geen concrete invulling gegeven aan deze bezuinigingstaakstelling door de beide muziekscholen en Bibliotheek Montferland. Welcom voorziet voor 2022 in deze bezuiniging door die uit eigen middelen te dekken. Aan de andere 3 partijen is door het college gevraagd om voor 01 maart 2022 met alternatieve bezuinigingsmogelijkheden te komen. Daarop hebben alle 3 de organisaties inmiddels gereageerd. De bestuurlijk gesprekken hierover zullen in het eerste halfjaar van 2022 plaatsvinden. Dan zal ook duidelijk worden of de bezuinigingen ook daadwerkelijk al in 2022 gerealiseerd kunnen worden.
Gouden Handen (m.i.v. 2024 € 210.000)	0	14.256	14.256	14.256	Het nieuwe huurcontract gaat per 17 december 2023 in. Daarbij is een jaarlijkse korting van 15% € 14.256 bedongen. Tot de ingangsdatum van het nieuwe huurcontract is voor 2022 en 2023 een korting van € 8.000 afgesproken.
Pakket Bedrijfsvoering
Bedrijfsvoering (vanaf 2024 € 500.000)	400.000	500.000	500.000	500.000	Bedrijfsvoering – 100% gerealiseerd Dit betreft de besparing op de bedrijfsvoering oplopend tot € 500.000 in 2024, met als tussendoel voor 2021 € 200.000. Deze is volledig gerealiseerd en ligt op schema.
Verlaging budget  bodembeheer / kleine correcties	15.000	15.000	15.000	15.000	Verlaging budget bodembeheer met € 5.000 structureel. Lastig te behalen op jaarbasis te bezien.
Subtotaal maatregelen 2019	1.602.000	1.719.256	1.722.256	1.725.256
Maatregelen raadsbesluit 14 november 2021
Begrotingswijziging overige taakveld
Aanjaagfonds	50.000	50.000	50.000	50.000	Het budget is meerjarig taakstellend verlaagd; per jaar blijven monitoren. Met inzet klimaatreserve kan de bezuiniging in 2021 worden gerealiseerd.
Gefaseerd verlagen van de grens van het minimabeleid van 120% naar 110%.	150.000	150.000	150.000	150.000	Tot 2023 is de maatregel incidenteel gedekt uit de reserve grondexploitatie. Vanaf 2023 gaat deze maatregel in en moet deze nog nader worden uitgewerkt.
Begrotingswijziging inkoop
Taakstelling op de Inkoop	400.000	400.000	400.000	400.000	Betreft bezuinigingspotentieel nav onderzoek Supply Value. Wordt nu verder onderzocht hoe dit gehaald kan worden.
Subtotaal maatregelen 2021	600.000	600.000	600.000	600.000
Totaal taakstellingen	2.390.000	2.507.256	2.510.256	2.513.256