Montferland is een gemeente waar het prettig wonen en leven is. Een gezonde woningmarkt en een duurzame, leefbare woon- en leefomgeving zijn daarbij van belang.
Ruimtelijke Ordening en Wonen
Programmadoel: samen met inwoners en externe partijen de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van de woon- en leefomgeving voor onze inwoners optimaliseren
In 2023 lag de focus onverminderd op het versnellen en toekomstbestendiger maken van de woningbouw. Er was daarbij nadrukkelijk aandacht voor de betaalbaarheid van woningen en in het verlengde daarvan het verbeteren van de positie van starters en senioren op de woningmarkt. Om te kunnen voorzien in de woningbouwopgave en de doorstroming op de woningmarkt te verbeteren, werden nieuwe woningbouwlocaties aangekocht en in 'ontwikkeling' genomen en ruimte gegeven voor nieuwe woningbouwconcepten. Omdat de behoefte niet alleen is op te vangen op inbreidingslocaties, namen we tegelijkertijd zelf uitbreidingslocaties in ontwikkeling. Veel inzet en energie is gestoken in de participatie rond de nieuwe woningbouwlocaties in Didam, 's-Heerenberg, Lengel, Kilder, Stokkum, Beek en Zeddam. Verder zijn voorbereidende werkzaamheden verricht voor Loil, Nieuw Dijk, Braamt en Azewijn.
Om de leefbaarheid in de kernen te verbeteren benutten we kansen op transformatielocaties en hebben we bij nieuwbouw zoveel mogelijk ingezet op wat de bestaande voorraad onvoldoende of (nog) niet kan bieden. In de bestaande voorraad is hard gewerkt aan het verduurzamen en toekomstbestendiger maken van woningen en de omgeving. In kwetsbare wijken is via diverse acties geprobeerd de leefbaarheid te vergroten.
Natuur, landschap en biodiversiteit
Programmadoel: de verscheidenheid in landschap, natuur en biodiversiteit behouden en daar waar mogelijk versterken.
Gebleken is dat de biodiversiteit wereldwijd, maar ook in onze gemeente, drastisch is afgenomen. De gevarieerdheid in landschap en natuur neemt daarmee af, waardoor de omgeving minder aantrekkelijk wordt als woon- en leefklimaat. We zetten daarom in op het vergroenen en biodiverser maken van de gemeente. Hiermee dragen we als gemeente bij aan het versterken van de biodiversiteit en het klimaatadaptief maken van de leefomgeving. Het vergroenen van de leefomgeving heeft ook positieve effecten op de fysieke en mentale gezondheid van onze inwoners. Om als gemeente een bijdrage te leveren aan biodiversiteitsherstel is een plan opgesteld met te nemen maatregelen. Dit plan is in februari 2022 vastgesteld door de raad. In het vervolg komt het aan op het uitwerken en toepassen van de maatregelen en het gericht uitvoeren van acties die een bijdrage leveren aan de biodiversiteit. Afgelopen jaar hebben we ingezet op het bewustmaken van onze inwoners en andere partijen door tegelwipacties, publicaties en aanschuiven bij diverse overleggen.
Klimaatadaptatie
Programmadoel: Montferland in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust in gericht hebben.
Het klimaat verandert. Dat hebben we in de droge en hete zomers van 2018, 2019 en 2020 allemaal ervaren. In deze lange droge periodes was er een tekort aan water om agrarische percelen en tuinen te beregenen en ook de natuur had zwaar onder de droogte te leiden. Er waren zelfs meerdere hittegolven. Door verandering in klimaat ervaren wij ook vaker heftige regenbuien waarbij de afvoer van het regenwater voor problemen kan zorgen. Dit soort extremen (droogte- en wateroverlast) vragen om aanpassingen in de buitenruimte, zowel de openbare ruimten als particulier terrein. Dit klimaatbestendig en waterrobuust maken van de buitenruimte en waar nodig acceptatie noemen we klimaatadaptatie.
Naast adaptatie werd en wordt er stevig ingezet op klimaatmitigatie. Klimaatmitigatie bestaat uit het voorkomen van verdere klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Om dit te bereiken zet Montferland in op duurzaamheid, energietransitie en circulariteit.
Bij bovengenoemde doelen wordt zoveel mogelijk gezocht naar samenhang tussen de opgaven en worden, waar het kan, verschillende functies gestapeld.
Naast het reguliere werk herkennen wij binnen dit programma speerpunten op de volgende programmaonderdelen:
| Indicator | Werkelijk 2022 | Streefwaarde 2023 | Werkelijk 2023 |
| Van de opgeleverde woningen is 50 % in de categorie betaalbaar < € 275.000 v.o.n. | 50% | 50% | 30% |
| Indicator | Werkelijk 2022 | Streefwaarde 2023 | Werkelijk 2023 |
| Aantal opgeleverde woningen | 107 | 150 | 136 |
Het aantal opgeleverde woningen is lager (136) dan gepland (150). Dit is te verklaren uit het feit dat het enige jaren (5 tot 7) duurt voordat nieuwe woningbouwplannen zijn ontwikkeld, uitgewerkt en uitgiftegereed gemaakt zijn. Dit heeft te maken met de complexe en weerbarstige woningmarkt, die zich lastig laat sturen;
| Indicator | Werkelijk 2022 | Streefwaarde 2023 | Werkelijk 2023 |
| Aantal mensen dat meedoet met acties/ subsidieregeling voor het vergroenen van de omgeving | 50 | ruim 150 |
Door veel gevraagd en af en toe ongevraagd advies te geven bij interventies in fysieke leefomgeving en door tijdens publieksacties als "Tegeltje eruit plantje erin" komen de Adviseur Klimaatadaptatie en de Adviseur Biodiversiteit vaak samen in gesprek met collega's, inwoners en bedrijven. De ervaring leert dat door die dialogen de bewustwording van de gesprekspartners groeit.
| Exploitatie | Begroting 2023 primair | Begroting 2023 (na wijziging) | Werkelijk 2023 | |
|---|---|---|---|---|
| Lasten | -2.483 | -4.013 | -4.101 | |
| Baten | 1.515 | 255 | 699 | |
| Gerealiseerd saldo van baten en lasten | -968 | -3.758 | -3.401 | |
| Onttrekkingen | 1.750 | 2.771 | 2.380 | |
| Stortingen | -29 | -47 | -209 | |
| Mutaties reserves | 1.721 | 2.724 | 2.170 | |
| Gerealiseerd resultaat | 754 | -1.034 | -1.231 | |