Sitemap

  1. Blz. 1 Programmabegroting 2026
    1. Blz. 2 Programmabegroting 2026
    2. Blz. 3 Programma’s
      1. Blz. 4 Begroting in één beeld
        1. Blz. 5 Begroting in één beeld
      2. Blz. 6 Voorwoord
        1. Blz. 7 Voorwoord
      3. Blz. 8 1. Samenvatting
        1. Blz. 9 1.1 Inleiding
          1. Blz. 10 1.1.1 Planning & Control cyclus
          2. Blz. 11 1.1.2 Ontwikkelingen na Kadernota 2026
          3. Blz. 12 1.1.3 Begrotingssaldo 2026-2029
          4. Blz. 13 1.1.4 Meerjarig structureel begrotingssaldo
        2. Blz. 14 1.2 Financiële uitkomsten
          1. Blz. 15 1.2. Financiële uitkomsten
          2. Blz. 16 1.2.1 Bij Kadernota toegezegde ombuigingen
          3. Blz. 17 1.2.2 Bestaand beleid
          4. Blz. 18 1.2.3 Realistisch begroten uit lijst met ombuigingen
          5. Blz. 19 1.2.4 Motie verlenging afschrijvingstermijn wegen
          6. Blz. 20 1.2.5 Motie differentiatie verblijfsbelasting
          7. Blz. 21 1.2.6 Voorgestelde ombuigingen
          8. Blz. 22 1.2.7 Nieuw beleid
          9. Blz. 23 1.2.8 Algemene Reserve
          10. Blz. 24 1.2.9 Reserve Sociaal Domein
          11. Blz. 25 1.2.10 Woonlasten
      4. Blz. 26 2.0 Inleiding programma's
        1. Blz. 27 2.0 Inleiding programma's
      5. Blz. 28 2.1 Samenleving en bestuur
        1. Blz. 29 Missie
        2. Blz. 30 Context en achtergronden
        3. Blz. 31 Totaal programma 1: Samenleving en bestuur
        4. Blz. 32 Overzicht kaderstellende (beleids)nota's
        5. Blz. 33 Verbonden partijen
        6. Blz. 34 Burgerzaken
          1. Blz. 35 Burgerzaken
        7. Blz. 36 Contact samenleving
          1. Blz. 37 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 38 We geven inwoners voldoende ruimte om met ideeën en initiatieven te komen.
              1. Blz. 39 De participatievormen regelmatig afstemmen op de behoefte/wensen van de samenleving en het bestuur;
              2. Blz. 40 De samenwerking en communicatie met wijk- en dorpsraden versterken;
              3. Blz. 41 De twee adviseurs op het gebied van inwonersbetrokkenheid duidelijker positioneren en actiever inzetten in de samenleving van Montferland;
              4. Blz. 42 Een fonds oprichten om leefbaarheidsinitiatieven te stimuleren of ondersteunen;
              5. Blz. 43 In gesprek blijven met bestuur en samenleving over participatie(mogelijkheden);
              6. Blz. 44 Participatie toepassen bij alle projecten, plannen en beleid;
              7. Blz. 45 Participatieverordening opstellen en uitvoeren.
            2. Blz. 46 De waarden vertrouwen, duidelijkheid, vriendelijkheid, bereikbaarheid en deskundigheid zijn herkenbaar in de dienstverlening van Montferland.
              1. Blz. 47 Actualiseren van het communicatiebeleid;
              2. Blz. 48 De communicatiemiddelen nog meer uitbreiden met spraakberichten en video;
              3. Blz. 49 De gemeente actiever profileren op basis van de kernwaarden uit de dienstverleningsvisie en daarbij een juiste mix van communicatiemiddelen inzetten;
              4. Blz. 50 Inzetten van nieuwe technologieën.
          2. Blz. 51 Contact samenleving
        8. Blz. 52 Bestuur
          1. Blz. 53 Bestuur
        9. Blz. 54 Openbare orde en veiligheid
          1. Blz. 55 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 56 We streven naar een hogere ervaren veiligheid in de eigen woonbuurt.
              1. Blz. 57 Bestuurlijk optreden tegen ondermijnende criminaliteit;
              2. Blz. 58 Bewustwording vergroten door in te zetten op preventie en voorlichting;
              3. Blz. 59 Inzichtelijk maken van uitvoeringskosten van het beleidskader huisvesting arbeidsmigranten;
              4. Blz. 60 Samenwerken met ketenpartners voor signalering en integrale controles.
          2. Blz. 61 Openbare orde en veiligheid
        10. Blz. 62 Verplichte beleidsindicatoren
      6. Blz. 63 2.2 Ruimte
        1. Blz. 64 Missie
        2. Blz. 65 Context en achtergronden
        3. Blz. 66 Totaal programma 2: Ruimte
        4. Blz. 67 Kaderstellende (beleids)nota's
        5. Blz. 68 Verbonden partijen
        6. Blz. 69 Ruimtelijke ordening
          1. Blz. 70 Ruimtelijke ordening
        7. Blz. 71 Wonen en bouwen
          1. Blz. 72 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 73 Voldoende en betaalbare woningen, met speciale aandacht voor verschillende doelgroepen.
              1. Blz. 74 We brengen de gemeentelijke woningbouwplannen tot ontwikkeling en sturen op voortgang;
              2. Blz. 75 We faciliteren de bouw van gemiddeld 225 woningen per jaar, waarvan 66% betaalbaar. Van deze betaalbare woningen zijn 30% sociale huurwoningen en 10% sociale koopwoningen;
              3. Blz. 76 We faciliteren de bouw van voldoende woningen voor ouderen en aandachtsgroepen en starten met de realisatie van acties uit het uitvoeringsprogramma 'Visie Wonen, Welzijn en Zorg Montferland 2024-2030';
              4. Blz. 77 We faciliteren en ondersteunen 'Collectief Particulier Opdrachtgeverschap' in 2025 en 2026;
              5. Blz. 78 We implementeren de WVRV en vertalen de woonvisie in een gemeentelijk volkshuisvestingsprogramma en stellen in regionaal verband een urgentieverordening op;
              6. Blz. 79 We onderzoeken de mogelijkheden om de slaagkansen van starters op de woningmarkt te verbeteren en de doorstroming van oudere inwoners naar een passende woning te stimuleren;
              7. Blz. 80 We verstrekken startersleningen;
              8. Blz. 81 We werken de visie 's-Heerenberg Oost en Lengel uit in concrete (woningbouw)plannen voor 'De Bongerd' en het 'Drieheuvelenpark'.
              9. Blz. 82 We zijn bezig met de realisatie van alternatieve woonvormen, bijvoorbeeld voor de locatie van de voormalig VVL-velden in Lengel;
          2. Blz. 83 Wonen en bouwen
        8. Blz. 84 Duurzaamheid
          1. Blz. 85 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 86 Meer woningen met energielabel B of hoger.
              1. Blz. 87 Aanpak energiearmoede: onder andere door de tijdelijke isolatiesubsidieregeling te promoten;
              2. Blz. 88 Regionale aanpak voor de uitvoering van het Nationaal Isolatieprogramma (energiebesparing);
              3. Blz. 89 Uitvoering warmtetransitie: we werken aan aardgasvrije woningen en energiebesparing;
              4. Blz. 90 Uitvoeringskader Energieneutraal Montferland 2024-2027 uitvoeren en projectagenda jaarlijks vaststellen;
              5. Blz. 91 We houden overzicht op provinciale en landelijke subsidieregelingen die we kunnen inzetten;
              6. Blz. 92 Wijkaanpak: energie besparen op wijk- en buurtniveau.
          2. Blz. 93 Duurzaamheid
        9. Blz. 94 Cultureel erfgoed
          1. Blz. 95 Cultureel erfgoed
        10. Blz. 96 Afval, riolering en milieubeheer
          1. Blz. 97 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 98 Minder restafval, zodat de gemeente kan voldoen aan de VANG-doelstelling* (Van Afval Naar Grondstof).
              1. Blz. 99 Opstellen van het zwerfvuilbeleid voor een schone openbare ruimte en het verminderen van illegale afvaldumping;
              2. Blz. 100 Uitwerken en uitvoeren van het vastgestelde afval- en grondstoffenbeleid;
              3. Blz. 101 Voorlichting, promotie en extra communicatie rondom afvalscheiding;
              4. Blz. 102 We monitoren en optimaliseren de aanbiedstations.
          2. Blz. 103 Riolering
          3. Blz. 104 Afval, riolering en milieubeheer
        11. Blz. 105 Groen
          1. Blz. 106 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 107 Een klimaatadaptieve en meer biodiverse leefomgeving, met minder hinder van hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen én meer variatie aan planten, dieren en micro-organismen.
              1. Blz. 108 Bij elke ruimtelijke ontwikkeling zetten we in op klimaatadaptatie en versterking biodiversiteit door dit vroegtijdig in het proces mee te nemen en te toetsen aan het afwegingskader woningbouw;
              2. Blz. 109 Stimuleren van landschap en biodiversiteit door aanleg van landschapselementen en het gebruik van inheemse soorten;
              3. Blz. 110 Uitvoeren motie '2000 extra bomen (en struiken)';
              4. Blz. 111 Uitvoeren van de gebiedsgerichte vervangingsopgave openbaar groen en bomen volgens het groenbeleidsplan;
              5. Blz. 112 Vergroenen van tuinen stimuleren met de subsidieregeling Water en Groen en de inzet van tuinrangers.
          2. Blz. 113 Groen
        12. Blz. 114 Verkeer en vervoer
          1. Blz. 115 Verkeer en vervoer
          2. Blz. 116 Verkeer en vervoer
        13. Blz. 117 Economie
          1. Blz. 118 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 119 Het aantrekken van nieuwe bedrijven die passen bij het arbeidsaanbod in onze gemeente, met als doel in 2026 1% meer nieuwvestigingen dan in 2025.
              1. Blz. 120 Economische visie herijken;
              2. Blz. 121 Ondernemers (verenigingen) actief ondersteunen en de samenwerking versterken;
              3. Blz. 122 Opstellen en uitvoeren van een plan van aanpak voor de revitalisering (opknappen) van bedrijventerreinen;
              4. Blz. 123 Regelmatig bedrijfscontacten onderhouden vanuit bestuur en ambtelijke organisatie;
              5. Blz. 124 Structureel overleg voeren met partners zoals provincie, regio en ondernemers (verenigingen) over werkgelegenheid. De focus ligt op MKB;
              6. Blz. 125 Uitbreiden bedrijventerrein 's-Heerenberg.
            2. Blz. 126 Opknappen van bestaande bedrijventerreinen.
              1. Blz. 127 Revitaliseren bestaande bedrijventerreinen door onderzoeken subsidiemogelijkheden, overleg met partners en opstellen van een plan van aanpak;
              2. Blz. 128 Verduurzamen van bedrijventerreinen opnemen als mogelijk een project in het nieuwe Uitvoeringsprogramma en de bijbehorende projectagenda Montferland energieneutraal 2024-2027.
          2. Blz. 129 Economie
        14. Blz. 130 Toerisme
          1. Blz. 131 Toerisme
        15. Blz. 132 Verplichte beleidsindicatoren
      7. Blz. 133 2.3 Sociaal
        1. Blz. 134 Missie
        2. Blz. 135 Context en achtergronden
        3. Blz. 136 Totaal programma 3: Sociaal
        4. Blz. 137 Kaderstellende (beleids)nota's
        5. Blz. 138 Verbonden partijen
        6. Blz. 139 Jeugd
          1. Blz. 140 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 141 Meer jeugdigen en hun ouders maken gebruik van algemene voorzieningen.
              1. Blz. 142 Algemene maatschappelijke voorzieningen behouden en waar mogelijk uitbreiden;
              2. Blz. 143 Extra activiteiten uitvoeren vanuit Hervormingsagenda Sociaal Domein;
              3. Blz. 144 Overlastgevende jeugd aanpakken via straathoekwerk en inzet van extra jongerenwerkers.
          2. Blz. 145 Jeugd
        7. Blz. 146 Onderwijs
          1. Blz. 147 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 148 Meer jongeren halen een startkwalificatie.
              1. Blz. 149 Actief onderwijsachterstandenbeleid op onze peuterspeelzalen en de OAB-basisscholen;
              2. Blz. 150 Inzetten van VoorleesExpres, Boekstartcoach op het consultatiebureau en "Voor jou en je kind" om ouders te stimuleren samen te lezen met hun kind(eren);
              3. Blz. 151 Jaarlijks organiseren van de zomerschool.
          2. Blz. 152 Onderwijs
        8. Blz. 153 Cultuur
          1. Blz. 154 Cultuur
        9. Blz. 155 Sport
          1. Blz. 156 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 157 De Montferlandse jeugd gaat meer bewegen.
              1. Blz. 158 Activiteiten uitvoeren vanuit de Beweeg- en Gezondheidsnota en het lokaal sportakkoord;
              2. Blz. 159 Bestaande sportprojecten voortzetten en doorontwikkelen in de kernen;
              3. Blz. 160 Een pumptrackbaan op een vaste locatie realiseren voor jeugdigen van 4-13 jaar;
              4. Blz. 161 Inzetten op preventie: bewegen en sport stimuleren een gezonde leefstijl.
          2. Blz. 162 Sport
        10. Blz. 163 Volksgezondheid
          1. Blz. 164 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 165 Minder alcohol, roken en drugsgebruik. Meer gezond eten en drinken van water in 2025.
              1. Blz. 166 Preventie-activiteiten doorontwikkelen binnen (sport)verenigingen;
              2. Blz. 167 Uitbreiden van de NIX-18-campagne;
              3. Blz. 168 We gaan door met het voorlichtingsbeleid vanuit de GGD op alle basis- en middelbare scholen.
          2. Blz. 169 Volksgezondheid
        11. Blz. 170 Maatschappelijke ondersteuning
          1. Blz. 171 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 172 Steeds meer 65-plussers nemen deel aan activiteiten bij stichting Welcom.
              1. Blz. 173 Activiteiten van Welcom breed voortzetten in actieve samenwerking met ketenpartners, gericht op cultureel en creatief activeren van 65-plussers;
              2. Blz. 174 Beschikbaarheid van dagactiviteiten, dagopvang en inloopactiviteiten voor ouderen vergroten;
              3. Blz. 175 Laagdrempelige opvang bieden aan ouderen met (beginnende) cognitieve problematiek, ook ter ontlasting van mantelzorgers;
              4. Blz. 176 Mantelzorgondersteuning en respijtzorg actief voortzetten, met extra aandacht voor mentale gezondheid;
              5. Blz. 177 Welzijns- en zorgactiviteiten beter vindbaar en zichtbaar maken via website, lokale media, bijeenkomsten en regionaal het mentale gezondheidsnetwerk en platform ontwikkelen.
          2. Blz. 178 Maatschappelijke ondersteuning
        12. Blz. 179 Werk en inkomen
          1. Blz. 180 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 181 Het aantal mensen met een bijstandsuitkering blijft gelijk of neemt af.
              1. Blz. 182 Coachen en bemiddelen van de verschillende doelgroepen met inzet van re-integratievoorzieningen en opleidingen;
              2. Blz. 183 Handhaving en fraudepreventie toepassen om misbruik te voorkomen;
              3. Blz. 184 Implementeren van het uitvoeringsplan re-integratie 2024, waarbij verbinding wordt gelegd met sport-, jeugdbeleid en Wmo-beleid;
              4. Blz. 185 Jobcoaching en loonkostensubsidie inzetten voor duurzame arbeidsparticipatie van inwoners met een arbeidsbeperking;
              5. Blz. 186 Strikte poortwachtersrol: alleen inwoners die recht hebben op een uitkering ontvangen deze. Andere worden naar werk begeleid.
          2. Blz. 187 Werk en inkomen
        13. Blz. 188 Minimabeleid en schuldhulpverlening
          1. Blz. 189 Minimabeleid en schuldhulpverlening
        14. Blz. 190 Nieuwkomers
          1. Blz. 191 Wat willen we bereiken?
            1. Blz. 192 Mensen die onder de inburgeringswet vallen, halen binnen drie jaar een diploma.
              1. Blz. 193 Aanbieden van passende taallessen;
              2. Blz. 194 Brede intake, leefbaarheidstoets en persoonlijke Plan Integratie en Participatie (PIP) opstellen;
              3. Blz. 195 Financiële coaching en ondersteuning bieden;
              4. Blz. 196 Lokaal participatieaanbod faciliteren;
              5. Blz. 197 Maatschappelijke begeleiding verzorgen;
              6. Blz. 198 Module Arbeidsmarkt en Participatie (MAP) aanbieden;
              7. Blz. 199 Participatieverklaringstraject (PVT) uitvoeren;
              8. Blz. 200 Uitvoeren van het beleidskader Veranderopgave Inburgering.
          2. Blz. 201 Nieuwkomers
        15. Blz. 202 Verplichte beleidsindicatoren
      8. Blz. 203 2.4 Algemene dekkingsmiddelen
        1. Blz. 204 Toelichting
        2. Blz. 205 Context en achtergronden
        3. Blz. 206 Ontwikkelingen uitkering gemeentefonds
        4. Blz. 207 Algemene dekkingsmiddelen
      9. Blz. 208 2.5 Overhead, ondersteuning organisatie en bestuur
        1. Blz. 209 Inleiding
        2. Blz. 210 Overhead definitie
        3. Blz. 211 Overheadkosten
        4. Blz. 212 Overhead, ondersteuning organisatie en bestuur
      10. Blz. 213 2.6 Vennootschapsbelasting
        1. Blz. 214 Vennootschapsbelasting
      11. Blz. 215 2.7 Paragrafen
        1. Blz. 216 2.7 Paragrafen
        2. Blz. 217 Paragraaf A. Weerstandsvermogen en risicobeheersing
          1. Blz. 218 1. Missie
          2. Blz. 219 2. Context en achtergronden
          3. Blz. 220 3. Kaderstellende (beleids)nota's
          4. Blz. 221 4. Beschikbare weerstandcapaciteit
          5. Blz. 222 5. Benodigd weerstandsvermogen
          6. Blz. 223 6. Risicokaart
          7. Blz. 224 7. Financiële kengetallen
        3. Blz. 225 Paragraaf B. Onderhoud kapitaalgoederen
          1. Blz. 226 Missie
          2. Blz. 227 Context en achtergronden
          3. Blz. 228 Kaderstellende beleidsnota's
          4. Blz. 229 Ontwikkelingen
        4. Blz. 230 Paragraaf C. Financiering
          1. Blz. 231 1. Missie
          2. Blz. 232 2. Context en achtergronden
          3. Blz. 233 3. Kaderstellende (beleids) nota's
          4. Blz. 234 4. Ontwikkelingen
          5. Blz. 235 a. Renteontwikkeling en rentetoerekening
          6. Blz. 236 b. Financieringsbehoefte
          7. Blz. 237 c. Kasgeldnorm
          8. Blz. 238 d. Renterisiconorm
          9. Blz. 239 e. Overige risico's
        5. Blz. 240 Paragraaf D. Bedrijfsvoering
          1. Blz. 241 Inleiding
          2. Blz. 242 Formatie en budget ambtelijke organisatie
          3. Blz. 243 Apparaatskosten
          4. Blz. 244 Verdieping van enkele onderwerpen
          5. Blz. 245 Paragraafgegevens
        6. Blz. 246 Paragraaf E. Verbonden partijen
          1. Blz. 247 Inleiding
          2. Blz. 248 Bestuurlijk belang - bezetting bestuurszetels
          3. Blz. 249 Gemeenschappelijke regelingen
          4. Blz. 250 Overig
        7. Blz. 251 Paragraaf F. Grondbeleid
          1. Blz. 252 Missie
          2. Blz. 253 Context en achtergronden
          3. Blz. 254 Kaderstellende (beleids)nota's
          4. Blz. 255 Ontwikkelingen
        8. Blz. 256 Paragraaf G. Lokale heffingen
          1. Blz. 257 Beleid
          2. Blz. 258 Tarieven
          3. Blz. 259 Onroerende zaakbelastingen
          4. Blz. 260 Afvalstoffenheffing
          5. Blz. 261 Rioolheffing
          6. Blz. 262 Verblijfsbelasting
          7. Blz. 263 Reclamebelasting
          8. Blz. 264 Rechten en leges
          9. Blz. 265 Marktgelden
          10. Blz. 266 Rechten begraafplaats
          11. Blz. 267 Belastingen, rechten en leges
          12. Blz. 268 Kwijtscheldingsbeleid
        9. Blz. 269 Paragraaf H. Subsidies
          1. Blz. 270 Overzicht subsidieregister
          2. Blz. 271 Toelichting subsidieregister
        10. Blz. 272 Paragraaf I. Wet open overheid (Woo)
          1. Blz. 273 Inleiding
          2. Blz. 274 Actieve openbaarmaking
          3. Blz. 275 Passieve openbaarmaking
          4. Blz. 276 Samenhang tussen de Woo en Informatiebeheer/ Informatiehuishouding op orde
      12. Blz. 277 3. Samenvatting voorstellen en vaststellingsbesluit
        1. Blz. 278 3. Samenvatting voorstellen en vaststellingsbesluit
      13. Blz. 279 4. Bijlagen
        1. Blz. 280 4.1 Investeringsplan
          1. Blz. 281 Overzicht investeringen
        2. Blz. 282 4.2 (Vervangings)investeringen
          1. Blz. 283 4.4 (Vervangins) investeringen
        3. Blz. 284 4.3 Reserves en voorzieningen
          1. Blz. 285 4.3.1 Reserves
          2. Blz. 286 4.3.2 Overzicht structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves
          3. Blz. 287 4.3.3 Voorzieningen
        4. Blz. 288 4.4 Financiële gegevens
          1. Blz. 289 (Geprognosticeerde) balans 2025-2029
          2. Blz. 290 EMU-overzicht
          3. Blz. 291 Renteschema Begroting
        5. Blz. 292 4.5 Overzicht incidentele baten en lasten
          1. Blz. 293 4.7 Overzicht incidentele baten en lasten
        6. Blz. 294 4.6 Taakvelden IV3
          1. Blz. 295 Begrote inkomsten en uitgaven per taakveld
        7. Blz. 296 4.7 Motie afschrijvingstermijn wegen
          1. Blz. 297 Woningbouw
        8. Blz. 298 4.8 Motie differentiatie verblijfsbelasting
          1. Blz. 299 Differentiatie verblijfsbelasting
        9. Blz. 300 4.9 Ombuigingen
          1. Blz. 301 Ombuigingen
          2. Blz. 302 4.9.1 Voorgestelde ombuigingen
    3. Zoeken
    4. Publicatie bijlagen
    5. Contact
    6. PrivacyStatement
    7. Sitemap