Werk en inkomen

De gemeente streeft ernaar zo veel mogelijk mensen zowel sociaal als economisch te laten deelnemen aan de samenleving. Economische zelfredzaamheid is daarbij het uitgangspunt.

Algemeen
Een aanvraag van een uitkering, leidt niet automatisch tot een toekenning. De aanvrager is in principe zelf verantwoordelijk om zijn/haar eigen inkomen te verdienen. De gemeente doet een beroep op de eigen kracht van mensen die een uitkering aanvragen en vraagt hen zich optimaal in te zetten om zelf in hun levensonderhoud te voorzien. Lukt dit niet, dan ondersteunt de gemeente hen tijdelijk met een uitkering. Als mensen een uitkering hebben dan zetten wij ons in om zoveel mogelijk inwoners aan een betaalde baan te helpen, door bijvoorbeeld bedrijven aan te trekken, werkgevers te benaderen, onze bijstandsgerechtigden op te leiden. Het verrichten van betaalde arbeid zorgt voor structuur en een hogere mate van financiële onafhankelijkheid. 

Naast betaalde arbeid kunnen, voor wie dat op korte termijn niet haalbaar is, maatschappelijk nuttige activiteiten een uitkomst bieden. Deze activiteiten doen wij voor alle doelgroepen waarvoor dit nodig is en waarvoor de gemeente een verantwoordelijkheid heeft, nl. de voormalige Sociale Werkvoorziening, nieuwkomers en andere mensen die een uitkering ontvangen van de gemeente.

Naast inkomens- en re-integratieondersteuning, bestaat een deel van ons werk uit het bestrijden van misbruik van uitkeringen. Door inzet van sociale rechercheurs en de fraude alertheid van de medewerkers bestrijden we zwart werk en andere vormen van uitkeringsfraude.

Wij ondersteunen mensen met een laag inkomen niet alleen in levensonderhoud, ons armoedebeleid is erop gericht de kwetsbaren ook te ondersteunen om te kunnen participeren en noodzakelijke hoge kosten te vergoeden. Vrijwilligers spelen hierbij ook een rol. Komt men in de problemen door schulden dan bieden wij schuldhulpverlening aan, waarbij wij oog hebben voor de eigen verantwoordelijkheid. Dit kan gaan om inwoners en bedrijven.

Participatie en activering
De gemeente is op grond van de Participatiewet verantwoordelijk om mensen met een bijstandsuitkering toe te leiden naar werk. Per 1 januari 2015 bestaat deze groep ook uit mensen met een (gedeeltelijke) arbeidsbeperking. Om dit doel te bereiken zetten wij verschillende instrumenten in, zoals een compensatie voor de werkgever bij gedeeltelijke arbeidscapaciteit (loonkostensubsidie), social return bij aanbestedingen, het bieden van scholing en werkervaringsplekken voor onze doelgroep e.a. instrumenten. Op regionale schaal wordt samengewerkt aan een gezamenlijke werkgeversbenadering.
Naast de toeleiding naar werk is in 2016 een slag gemaakt in het toeleiden van de groep waarvoor betaald werk nog niet haalbaar is naar maatschappelijk nuttige activiteiten. Hiervoor wordt samengewerkt met maatschappelijke partners, waaronder stichting Welcom.

Armoedebeleid en schuldhulpverlening
Wij willen niet dat onze inwoners met een laag inkomen door financiële belemmeringen niet kunnen participeren. Hierbij hanteren wij het principe van maatwerk en doelgerichte ondersteuning. In geval er ondersteuning nodig is vindt er individuele toetsing plaats en worden enkel daadwerkelijk gemaakte kosten vergoed. Via de regeling 'Meedoen in Montferland' en diverse maatschappelijke organisaties, zoals Leergeld De Liemers, wordt ondersteuning in natura geboden.

Inwoners met een laag inkomen kunnen in dit kader ook gebruik maken van financiële ondersteuning. Hierop kan men een beroep doen bij kwijtschelding van lokale belastingen of op een financiële bijdrage in geval van bijzondere kosten of langdurig laag inkomen.

Daarnaast ondersteunen wij inwoners met problematische schulden, met oog voor de eigen verantwoordelijkheid van de schuldenaren. Voor de kaders wordt een beleidsplan schuldhulpverlening 2016-2020 vastgesteld. Hierin zullen wij ook aandacht schenken aan het preventieve deel, het voorkomen van schulden via lichte ondersteuning of door jongeren financieel zelfredzamer te maken.
Naast schuldhulpverlening aan natuurlijke personen via de gemeenschappelijke regeling Stadsbank Oost Nederland, ondersteunen wij ook (kleine) ondernemingen met financiële problemen. Hiervoor bieden wij financiële ondersteuning op basis van het Besluit Bijstandsverlening Zelfstandigen. 

Nieuwkomers
In 2016 hebben wij ervoor gekozen 80 statushouders extra te huisvesten, bovenop de reguliere taakstelling van 90. Een goede integratie van (het toenemende aantal) nieuwkomers is een belangrijk speerpunt binnen dit programma, in het bijzonder nu de instroom verhoogd is. De samenwerking tussen de gemeente, professionals en vrijwilligers van Welcom, de bibliotheek, Taalhuis en het Graafschap college is geïntensiveerd in 2016.

Taal is de grootste barrière gebleken om in de maatschappij te participeren en te integreren. Door het ontbreken van een voldoende taalkwalificatie is het moeilijk om aan het werk te komen. Recentelijk is het Taalhuis opgezet waarbij op verschillende plaatsen taalaanbod wordt gegeven. Momenteel wordt een dagvullend programma, denk aan vrijwilligerswerk en workshops over de Nederlandse cultuur, ontwikkeld omdat vooral de Nederlandse taal en werknemersvaardigheden na het inburgeringstraject nog onvoldoende zijn.

Voormalige Wsw
In 2016 heeft de gemeente de uitvoering van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) ondergebracht bij de sociale werkbedrijven Laborijn en Presikhaaf Bedrijven. Beide sociale werkbedrijven zijn o.a. verantwoordelijk voor het ontwikkelen en begeleiden van mensen met een Wsw-indicatie op het gebied van arbeid. Doelstellingen van de Wsw zijn: het realiseren van werk onder aangepaste omstandigheden voor inwoners die daarop zijn aangewezen en daarvoor zijn geïndiceerd; het bevorderen van de arbeidscapaciteit en arbeidsbekwaamheid van mensen met een Wsw-indicatie en het zo mogelijk realiseren van uitstroom naar een reguliere baan.

• Het beleidsplan Participatie 2015-2018
• De verordeningen en beleidsregels Participatiewet 2015
• Het re-integratieplan 2017
• Het Beleidsplan Handhaving Participatiewet (2015)
• Het Armoedebeleid 2016-2020
• Het beleidsplan integrale schuldhulpverlening 2016-2020