Jeugd, onderwijs en cultuur

De gemeente Montferland wil dat inwoners een pedagogisch leefklimaat ervaren,  waarin jeugdigen gezond en veilig kunnen opgroeien, waarin ruimte is om hun talenten te ontwikkelen, om een goed opleidingsniveau te behalen en om perspectief te hebben op een eigen inkomen.

De gemeente Montferland streeft naar een verhoging van het leefklimaat van haar inwoners door het optimaliseren van het aanbod van voorzieningen en activiteiten op het terrein van ontmoeting en cultuur.

 Jeugd

Onder jeugd wordt verstaan de bevolkingsgroep in de leeftijd van 0 tot en met 18 jaar. Het is van essentieel belang om deze groep kansen te geven om zich op een goede manier te ontwikkelen. Tijdens de jeugdjaren worden kennis en vaardigheden aangeleerd, die nodig zijn in het verdere leven. Ook het kunnen ontmoeten van andere leeftijdgenoten is voor de ontwikkeling van jeugdigen van belang. Deze groep neemt door de ontgroening, zoals al voorspeld in de Nota Grip op verandering de komende jaren af. Ook zal de afname gevolgen hebben voor het voorzieningenniveau voor de jeugdigen. Het beleid op het terrein van de jeugd kan onderverdeeld worden in preventie en jeugdhulp. Preventie richt zich op de totale doelgroep. Onder preventie vallen in dit kader: Voor- en vroegschoolse educatie, toezicht op het leerplichtverzuim, de integrale jeugdgezondheidszorg, het jongerenwerk in de jongerencentra en preventie activiteiten van het Sociaal Team Jeugd.  De laatste jaren is het percentage jongeren, dat een voorschools traject bezoekt afgenomen. Dit wordt veroorzaakt door enerzijds het verdwijnen van de voorschoolse voorzieningen in de kleine kernen en anderzijds door de economische crisis. Ouders besluiten om deze redenen om hun kinderen niet meer gebruik te laten maken van een voorschoolse voorziening. Dit kan ertoe leiden dat leerlingen al met een achterstand starten op de basisschool.

De jeugdhulp richt zich op een kleine groep, ca  8% van het totaal aantal jongeren. Deze jongeren hebben wat extra hulp nodig om zich te kunnen ontwikkelen. Sinds 1 januari 2015 heeft de gemeente de taak om de gehele jeugdhulpverlening te verzorgen . Dit betekent de zorg te financieren, te indiceren en voor een deel zelf uit te voeren Hiervoor heeft de gemeente van het Rijk een budget ontvangen. Bij de toerekening van de budgetten is er rekening gehouden met de veronderstelling dat de gemeente de taken efficiënter kan uitvoeren en is er dus een korting doorgevoerd op het budget. Dit houdt in dat de gemeente ervoor moet zorgen dat er goede hulpverlening moet plaatsvinden maar ook dat er een efficiencyslag moet plaatsvinden om de hulpverlening goedkoper te maken.  Er zal dan ook meer ingezet worden op preventie en kortdurende ambulante zorg, om duurdere zorg te vermijden.

De toegangspoort voor de inwoners van Montferland vindt plaats in het Sociaal Team, en met betrekking tot de jeugd in het Sociaal Team ,  team Jeugd. Hier kunnen dan alle inwoners terecht en wordt de problematiek vanuit de jongere en zijn omgeving (gezin) bekeken.

Onderwijs

Onderwijs is van essentieel belang voor de jeugd en volwassenen om hun talenten te ontwikkelen. Onderwijs is ook een onderdeel van de opvoeding van kinderen om uit te groeien tot volwaardige deelnemers aan de samenleving. Op 1 januari 2016 bedroeg het aantal leerplichtige inwoners in de leeftijd van 5 tot en met 16 jaar 4741. Dit aantal zal de komende jaren door de ontgroening afnemen. De gemeente heeft op 1 januari 2017 13 basisscholen. De scholen in Loerbeek en Stokkum zijn inmiddels gesloten, omdat het schoolbestuur vanwege het geringe aantal leerlingen heeft moeten besluiten deze scholen te sluiten. Het aantal scholen zal op termijn nog verder dalen omdat de basisgeneratie (leerlingen in de leeftijd van 4 tot en met 12 jaar in de periode van 2014-2023) met 30% afneemt. Dit zorgt er voor dat er in de onderwijsgebouwen sprake is van leegstand: overcapaciteit in m2. Dit is niet wenselijk, omdat geld dat bedoeld is voor het geven van onderwijs besteed wordt aan huisvesting. Door de daling van de basisgeneratie komt er druk op de instandhouding van een aantal scholen in de kleine kernen.

Om er voor te zorgen, dat ieder kind in Montferland een school in de nabijheid (ca. 3 kilometer afstand) kan bezoeken is er samen met de schoolbesturen een huisvestingsvisie opgesteld. In de visie wordt gewerkt met spreidingsgebieden, waarbij Montferland is verdeeld in 5 gebieden. In deze gebieden zullen op termijn 1 of meerdere scholen aanwezig zijn. De visie zorgt voor kwalitatief goed onderwijs, bereikbaar en goed verdeeld over de gemeente.

Een andere ontwikkeling binnen het onderwijs is de invoering van het Passend Onderwijs. Op basis hiervan zullen de leerlingen met leer- en/of gedragsproblemen veel meer dan voorheen naar de basisschool in de eigen gemeente of de school voor voortgezet onderwijs in de omgeving gaan, met de nodige zorg van de school. Hierdoor zal er ook sprake zijn van minder vervoer naar de scholen voor speciaal onderwijs. Er wordt rekening gehouden met een afname van het aantal te vervoeren leerlingen en dus ook de kosten van vervoer.

Ontmoeting en Cultuur
De inwoners van de gemeente vormen niet alleen een woongemeenschap, maar ook een leefgemeenschap. Ontmoetingsmogelijkheden en deelname aan culturele activiteiten dragen niet alleen bij aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen, maar zijn ook van belang voor de sociale cohesie in de gemeenschap. Cultuur is een middel om mensen te betrekken bij de samenleving. Daarom willen we bereiken dat bekendheid over en deelname van de bevolking aan activiteiten op het gebied van kunst en cultuur toeneemt, in het onderwijs liggen hiervoor kansen.

In Montferland rekenen wij tot het taakveld cultuur de activiteiten van muziek-, zang- en dansverenigingen, het muziekonderwijs, het theateraanbod, musea en het openbaar bibliotheekwerk. De bibliotheek draagt bij aan het verminderen van laaggeletterdheid onder de bevolking, het verminderen van taalachterstand en de toename van het aantal inwoners dat leest (leesbevordering). Op het gebied van mediawijsheid vervult de bibliotheek een taak, net als bij het ontwikkelen van digitale vaardigheden van inwoners die daar behoefte aan hebben. Ook activiteiten als carnaval en kermis hebben een belangrijke verbindende functie. De culturele infrastructuur is vooral kleinschalig en dicht bij huis. Dat betekent dat de inwoners van Montferland voor een meer professioneel cultuur-en theateraanbod zijn aangewezen op voorzieningen in de regio.  Stimulering van activiteiten rondom kunst en cultuur heeft als vertrekpunt de eigen kracht van de betreffende verenigingen en de Montferlandse samenleving

De gemeente beschikt over een uitgebreid netwerk van accommodaties waarin de gemeenschappen hun sociale activiteiten kunnen organiseren. Deze accommodaties zijn verschillend als het gaat om eigendom, beheer en exploitatie. Als uitgangspunt is gekozen dat de gemeenschappen zo veel mogelijk zelf de verantwoordelijkheid dragen voor de instandhouding van dergelijke accommodaties. Hierover zal nader overleg plaatsvinden met de vertegenwoordigers van de gemeenschappen.  

• Raadsprogramma 2014-2018
• Nota “Wijk- en kerngericht werken”
•  Integraal Veiligheidsbeleid 2016-2019
• Subsidieregeling Jeugd en Onderwijs Montferland 2016
• Raadsprogramma 2014-2018
• Nota Grip op Verandering
• Beleidsplan Jeugdbeleid
• Huisvestingsvisie 2015-2023 gemeente Montferland